Na całym świecie jest już ponad 3000 kryptowalut. Niemal każda z nich ma do zaoferowania coś, czego nie mają inne, a ich liczba stale rośnie. Jak się połapać w tej obfitości? Na podstawie jakich kryteriów grupuje się waluty w osobne kategorie? Poniżej wskażemy wszystkie dostępne obecnie rodzaje kryptowalut, a także wyjaśnimy zachodzące między nimi różnice.
Kryptowaluty a cyfryzacja pieniądza
Kryptowaluty są wynalazkiem stosunkowo młodym. Bitcoin, pierwsza i zarazem najbardziej znana kryptowaluta na świecie, wszedł na rynek mniej więcej dekadę temu. Trudno się więc dziwić, że spora część społeczeństwa nie wie jeszcze nic o krypto. W ostatnim czasie daje się jednak zauważyć pewien obiecujący trend: media coraz częściej podejmują temat kryptowalut, być może w odpowiedzi na Rosnące zainteresowanie alternatywnymi systemami finansowymi, które wykluczają fizyczne istnienie pieniądza. Niewątpliwie ma w tym swój udział pandemia koronawirusa.
Ale jeszcze większą rolę odegrała stopniowa cyfryzacja pieniądza, z którą mamy do czynienia od chwili, gdy do powszechnego użytku weszły karty płatnicze i bankowość elektroniczna. To, co jeszcze kiedyś wydawało się nie do pomyślenia, a więc transakcje zawierane online, zarządzanie kontem przy użyciu aplikacji, płatności bezgotówkowe – wszystko to stanowi już element naszej codzienności. Zdaniem wielu ekspertów kryptowaluty są kolejnym i nieuniknionym krokiem na drodze ewolucji ogólnoświatowego systemu finansowego.
Co prawda wciąż plasują się raczej na marginesie, ale biorąc pod uwagę ich potencjał gospodarczy, a także inicjatywy podejmowane przez wielkie i znaczące instytucje – waluty krypto mają szansę stać się w przyszłości powszechnie obowiązującymi środkami płatniczymi. Potwierdza to dynamiczny rozwój całej branży: obecnie istnieje już kilka tysięcy kryptowalut. Inwestorzy mają twardy orzech do zgryzienia, szukając w tym gąszczu projektów, które przedstawiają realną wartość i mają szansę na podbój rynku.
Celem niniejszego artykułu jest uporządkowanie tego chaosu, pokazanie jakie są rodzaje kryptowalut, wyodrębnienie najogólniejszych kategorii, w których da się umieścić każdą bez wyjątku cyfrową walutę. Taki podział będzie dużym ułatwieniem dla wszystkich, którzy chcieliby nabrać orientacji w dostępnych na rynku kryptowalutach.
Rodzaje kryptowalut: rozróżnienie ze względu na bazową technologię
Kryptowaluty można podzielić na poszczególne rodzaje tylko w oparciu o jakieś kryterium. Najogólniejszy podział uwzględnia w pierwszej kolejności technologię wykorzystywaną przez sieć. Wszystkie kryptowaluty, które zasługują na to miano, korzystają z technologii blockchain, o której pisaliśmy już w innych artykułach na naszej stronie. W ramach tej technologii można korzystać z różnych algorytmów. Najbardziej znane kryptowaluty, takie jak Bitcoin (BTC) czy Ethereum (ETH), działają w oparciu o Algorytm POW (Proof of Work).
To swego rodzaju „certyfikat”, potwierdzający wykonanie pracy przez „górnika”, czyli osobę, która czuwa nad tym, by zawierane przez internautów transakcje zostały zaksięgowane w blokach. Więcej o zawiłościach tego procesu pisaliśmy w innych tekstach, które warto przeczytać, by poznać tajniki działania technologii blockchain. Tu ograniczymy się do wskazania, że niektóre kryptowaluty nie mają swojego protokołu i bazują na innej platformie. Tak jest z całą gamą nowych walut korzystających z platformy Ethereum.
Takie waluty nie mają swojego rejestru, posiłkują się danymi zaczerpniętymi z innej sieci – w odróżnieniu od walut, które korzystają z własnego protokołu. Te drugie mają charakter autonomiczny. Zaliczymy do nich kryptowaluty Ripple oraz Stellar (Ripple powstał z myślą o bankach i instytucjach finansowych).
Projekty bazujące na rozwiązaniach innych sieci nie są wcale mniej zyskowne, jak tego dowodzą dane statystyczne. W ocenie potencjału inwestycyjnego danej kryptowaluty bazowa technologia nie ma nic do rzeczy. Wysokie ryzyko utraty zainwestowanych pieniędzy, np. w przypadku zaistnienia tak zwanej dźwigni finansowej, dotyczy właściwie każdego projektu. Niemniej warto zwracać dokładnie uwagę na treści zawarte w statucie firmy, która nad nim pracuje.
Rodzaje kryptowalut: coiny a tokeny
Należy rozróżnić tzw. coiny (monety) od tokenów. Wiele osób myli te dwa pojęcia, wychodząc z założenia, że każde z nich oznacza to samo. Nieprawda. Coin istnieje na rynku w inny sposób niż token. Przede wszystkim posiada swój własny blockchain. Tokeny go nie mają. Takie kryptowaluty jak bitcoin (BTC), ether (ETH) i ripple (XRP) to coiny. Rządzą nimi standardowe prawa sieci peer-to-peer, a rejestr transakcji prowadzony jest w cyfrowych księgach, czyli zbiorach danych obejmujących każdą bez wyjątku transakcję. Dzięki temu mogą służyć jako środek wymiany.
Z tokenami jest inaczej. Emituje się je w ramach ICO (ang. Initial Coin Offering) – metody pozyskiwania funduszy dzięki wykorzystaniu kryptowalut. ICO cieszy się popularnością wśród start-upów, które dopiero pracują nad swoją platformą lub usługą. Takie firmy puszczają w obieg swój token, a inwestorzy zainteresowani projektem kupują go przy użyciu kryptowalut (najczęściej bitcoina i etheru) lub walut FIAT (czyli tradycyjnych pieniędzy). Z nadzieją, że kiedy projekt się rozwinie, token zyska na wartości i będzie można go z dużym zyskiem sprzedać. Tokeny zapewniają dostęp do wybranych usług czy produktów, potwierdzają też udziały użytkowników w firmie kryptowalutowej.
Tokeny dzielą się na dwie podstawowe grupy: użytkowe i kapitałowe (nazywane również tokenami bezpieczeństwa). Pierwsza obejmuje środki zapewniające dostęp do funkcjonalności systemów informatycznych, aplikacji oraz usług. Tokeny kapitałowe (Security tokens) to instrumenty analogiczne do akcji i obligacji, informują o stanie posiadania użytkowników. Na rynku kryptowalut pełnią więc funkcję papierów wartościowych.
Tokeny bezpieczeństwa potwierdzają tożsamość właściciela podczas logowania i wszystkich następujących po nim operacji. W odróżnieniu od tokenów użytkowych opierają się w całości na systemie bloków i powstały w celu zabezpieczenia rachunków Inwestorów detalicznych. Często bywają mylone z tokenami użytkowymi, tymczasem pełnią odmienną funkcję na rynkach finansowych.
Rodzaje kryptowalut: stablecoiny
Kryptowaluty można podzielić również ze względu na stabilność rynkową. Pierwszą grupę tworzą tak zwane stablecoiny, czyli waluty o bardzo niskiej zmienności cenowej. Drugą natomiast – pozostałe kryptowaluty, których cena podlega częstym i gwałtownym wahaniom zależnym od mnóstwa rozmaitych czynników (na naszej stronie znajdziesz szczegółowe informacje dotyczące najważniejszych zmiennych wpływających na wartość kryptowalut).
Stablecoiny opierają się na jakimś tradycyjnym aktywie, np. na USD czy EUR. Teoretyczny kurs stablecoina powiązanego z USD jest równy wartości 1 USD. Ten rodzaj kryptowalut został zaprojektowany w celu utrzymania Stabilnego kursu względem innego aktywa. Nie musi być nim waluta FIAT, może to być złoto. Stablecoiny wykorzystują technologię łańcucha bloków (blockchain), by zapewnić przejrzystość i bezpieczeństwo transakcji zawieranych przez użytkowników.
Jednocześnie znajdują oparcie w jakimś tradycyjnym aktywie, co uniezależnia je w znacznym stopniu od wpływu czynników kształtujących kurs kryptowalut. Stablecoiny stanowią więc swego rodzaju pomost między tradycyjną bankowością elektroniczną a Nowoczesnymi sieciami kryptowalutowymi.
Giełdy kryptowalut używają stablecoinów jako zamienników tradycyjnych środków płatniczych. Dlaczego? Z powodu prawnych trudności związanych z ewentualnym wprowadzeniem zwykłych pieniędzy. Dzięki stablecoinom możesz Ominąć niekorzystne regulacje obowiązujące w niektórych krajach.
Stablecoin w pewnym sensie nie jest więc stuprocentową kryptowalutą, jeśli przez krypto rozumieć Wirtualne aktywa niezależne od czynników makroekonomicznych. Nie jest też tradycyjnym pieniądzem, takim jak USD czy EUR. Działa w sposób podobny do tokenów, choć niezupełnie tak samo. W stablecoiny warto inwestować w przypadku gwałtownych wahań cenowych na rynku kryptowalut. To również opcja dla tych, dla których wysokie ryzyko utraty środków jest nie do zaakceptowania.
Inwestuj nie tylko w bitcoina!
Jak więc widzisz, bitcoin to nie jedyna kryptowaluta. Możesz inwestować w takie waluty jak litecoin, binance coin, ethereum czy ripple, by ograniczyć się do przykładów najbardziej znanych. Na całym świecie powstają coraz to nowe kryptowaluty (projekty), które mają szansę się wybić. Jeśli szukasz opłacalnej inwestycji, koniecznie śledź najświeższe informacje na portalach branżowych, by nie przegapić okazji. Należy oczywiście pamiętać o tym, że nowa waluta może się na rynku nie przyjąć. By nie narażać się na zbyt dotkliwe straty – czy to z powodu dźwigni finansowej, czy na skutek niesprzyjających okoliczności – nie ryzykuj więcej niż 1/3 swojego budżetu. Również wtedy, gdy zawierasz kontrakty CFD.
PODSUMOWANIE
Powyżej opisaliśmy wszystkie dostępne rodzaje kryptowalut. Każdy system kryptowalutowy można włączyć do jednej z opisanych tutaj kategorii. Kryptowalutą jest zarówno token, jak i coin (moneta). Coiny działają w oparciu o swoją własną platformę, która może mieć różne funkcjonalności i posiada swoją własną bazę danych. Na przykład Ethereum, w odróżnieniu od Bitcoina, jest doskonałą platformą dla zdecentralizowanych aplikacji. Możesz na niej handlować kontraktami CFD (choć nie obejdzie się bez opłat transakcyjnych). Token różni się od monety zależnością od zewnętrznej sieci, nie posiada swojej własnej platformy.
Rynek obfituje zarówno w tokeny, jak i monety – inwestorzy mają naprawdę szeroki wybór. Początkujących traderów chcielibyśmy jednak uczulić na kontrakty CFD. Jeśli już zawierasz kontrakt CFD, zwracaj uwagę na wszystkie treści zawarte w takim dokumencie, by wiedzieć, na co dokładnie się zgadzasz. Znaczna część rachunków Inwestorów detalicznych odnotowuje straty w wyniku handlu kontraktami CFD, nie zachęcamy więc do tego typu inwestycji.